Công nghệ VAR “Video Assistant Referee” có từ khi nào?

Công nghệ VAR có từ khi nào không phải người nào cũng hiểu rõ. Hiện nay, công nghệ này đang được áp dụng cho một số giải đấu bóng đá chuyên nghiệp hàng đầu trên thế giới. Nhờ có VAR, độ chính xác và sự công bằng các trận đấu tăng cao hơn. Cùng W88 tìm hiểu cụ thể hơn về công nghệ VAR được áp dụng trong bóng đá qua chia sẻ sau. 

Sơ lược công nghệ VAR có từ khi nào? 

Tên gọi khác của công nghệ VAR đó là Video Assistant Referee. Vai trò của công nghệ này đó là hỗ trợ tinh vi đối với đội ngũ trọng tài ở trên sân đấu qua video chuyển động chậm. Người ta sử dụng công nghệ VAR trong làng túc cầu thế giới có thể giúp trọng tài ra quyết định chính xác, khách quan nhất. 

Công nghệ VAR do công ty công nghệ từ Đức GoalControl phát triển, được ứng dụng lần đầu năm 2012. Đây giống như cuộc cách mạng trong làng túc cầu. Hiện nay, Var trở thành người bạn đồng hành không thể thiếu của các trọng tài khắp mọi góc sân. Nhờ vào công nghệ Var, trận đấu bóng đá không còn mơ hồ hay bất công. 

Vậy thực tế công nghệ VAR có từ khi nào? Theo một số trang tin thể thao cho hay, công nghệ Var ra đời năm 2012 nhưng sử dụng phổ biến chính thức trong bóng đá từ năm 2018 ở giải đấu World Cup. Về sau, công nghệ này sử dụng rộng rãi hơn đối với nhiều giải đấu hàng đầu như Serie A, Premier League, La Liga, Bundesliga kể từ mùa giải 2017 – 2018.

Nguyên lý hoạt động của công nghệ VAR

Đối với hầu hết trường hợp, trọng tài sẽ ra thông báo VAR khi xảy ra tình huống cần xem xét lại. Trên thực tế, VAR cũng khiến nghị với trọng tài về sự cố có nên xem xét lại hay không. Bởi VAR chỉ mang tính tư vấn nên phía trọng tài chính quyết định việc check lại VAR hoặc không.

Quá trình công nghệ VAR hoạt động nhìn chung sẽ diễn ra như sau: 

• Bước 1: Khi sự cố xảy ra, VAR khuyến nghị trọng tài xem xét lại sự cố hoặc trọng tài thông báo cho VAR. 
• Bước 2: Video tình huống gây tranh cãi được VAR xem lại từ các góc máy, tua chậm. Tổ tư vấn VAR trực tiếp thông báo bằng tai nghe cho trọng tài chính những gì VAR đã ghi lại.
• Bước 3: Trước lúc ra quyết định cuối, trọng tài xem lại băng ghi hình trên lề sân. Đồng thời nhận tư vấn từ tổ tư vấn VAR để ra quyết định thích hợp. 

Ưu nhược điểm công nghệ VAR

Sau khi đã phần nào hiểu về công nghệ VAR có từ khi nào, cách hoạt động chúng ta tiếp tục tìm hiểu đến ưu nhược điểm công nghệ này ra sao. Dưới đây là thông tin W88gate đã tổng hợp được: 

Ưu điểm công nghệ VAR 

Những điểm nổi bật nhất trong công nghệ VAR đó là: 

• Giảm tranh cãi: VAR giảm thiểu xung đột, tranh cãi giữa các cầu thủ, đội bóng và người hâm mộ.
• Tăng tính công bằng: VAR tăng tính chính xác, công bằng trong mọi quyết định của trọng tài. Qua đó giảm thiểu khả năng sai sót và lỗi nhận định trên sân cỏ.
• Định rõ quy tắc: VAR giúp cho các quy tắc trong bóng đá áp dụng nhất quán và chính xác hơn. Một vài tình huống nhạy cảm như phạm lỗi trong vòng cấm, việt vị, xác định bàn thắng… được xem xét chi tiết nhằm đảm bảo quyết định chuẩn quy định. 
• Hỗ trợ quyết định: VAR mang đến trọng tài sự trợ giúp đối với đánh giá những tình huống không rõ ràng hoặc phức tạp. Trọng tài nhận ý kiến, thông tin từ VAR để đưa ra quyết định cuối cùng chính xác và tốt hơn.  

Nhược điểm công nghệ VAR 

Bên cạnh ưu điểm ở trên, công nghệ VAR vẫn còn tồn tại một vài hạn chế như: 

• Gây gián đoạn trò chơi liên tục, giảm tính căng thẳng và nhịp độ trong trận đấu. Bởi quá trình xem xét ra quyết định từ VAR kéo dài, gây cho người xem sự chờ đợi. 
• Không áp dụng ở tất cả giải đấu bóng đá. Dù công nghệ VAR có từ khi nào áp dụng thành công trong nhiều giải đấu lớn nhưng vẫn chưa được dùng rộng rãi. Điều này tạo nên sự khác biệt, thiếu tính đồng nhất trong quyết định từ trọng tài giữa những giải đấu khác nhau.
• Tùy thuộc nhận định trọng tài: Dù tình huống lỗi có sự hỗ trợ của VAR nhưng quyết định cuối cùng hoàn toàn nằm trong tay trọng tài chính. 
• Chi phí và hạ tầng: Việc triển khai hệ thống VAR cần có chi phí lớn để đầu tư, lắp đặt camera, đào tạo nhân sự, trung tâm xử lý… 

Điểm qua những tình huống được ứng dụng vào công nghệ VAR

Theo quyết định từ Liên đoàn Bóng đá thế giới, không phải trường hợp nào cũng sử dụng công nghệ VAR. Các tình huống ứng dụng công nghệ VAR cụ thể gồm có: 

Tranh cãi về bàn thắng

Đối với các tình huống có bàn thắng nhưng bị đội bên kia khiếu nại, công nghệ VAR sẽ đưa vào nhằm hỗ trợ trọng tài xem lại quá trình giành bàn thắng. Một vài lỗi nhỏ thường không trực tiếp nhìn thấy như bóng chạm tay, việt vị, phạm lỗi kín… đều ghi lại bởi camera của VAR. Từ đó phát lại để trọng tài xem. Khi đã đánh giá, xem xét mức độ những lỗi ấy, trọng tài ra quyết định một cách chính xác nhất. 

Lỗi dẫn tới thẻ đỏ trực tiếp

Trong bóng đá, hành vi bạo lực gây ra nhiều hậu quả ảnh hưởng tới tâm lý, thể chất cầu thủ và sự phẫn nộ của khán giả. Do đó, công nghệ VAR có từ khi nào được ra đời mong muốn hạn chế tối đa các tình huống xấu này. Nhờ vậy quyết định xử phạt trở nên công tâm hơn. 

Ngoài ra, công nghệ VAR với những tình huống phạt trực tiếp thẻ đỏ cũng có quy định riêng. Cụ thể công nghệ VAR chỉ được can thiệp trong trường hợp trọng tài phạt trực tiếp thẻ đỏ. Đối với các tình huống thẻ vàng thứ 2 sẽ không nhận được hỗ trợ từ công nghệ này. 

Penalties

Trong tất cả giải đấu bóng đá, phạt đền (Penalties) là một trong các tình huống mà công nghệ VAR can thiệp khá nhiều. Trọng tài thường dùng VAR ở những tình huống nhạy cảm nhằm đưa ra quyết định đúng đắn. Điều này giúp tránh việc gây tranh cãi từ phía người hâm mộ và cầu thủ hai đội thi đấu.

Nhận định sai từ trọng tài

Những “vị vua áo đen” trên thực tế không ít lần gây ra sự phẫn nộ do quyết định thiếu chính xác ngay trên sân bóng. Sự ra đời của công nghệ VAR đã giúp giảm tối thiểu quyết định sai lầm đó. Trọng tài có thể thay đổi quyết định, sửa chữa để trận đấu thêm công bằng hơn. 

Ở thời điểm hiện tại, công nghệ VAR mang đến bóng đá nhiều mặt lợi nhưng cũng nhận về không ít chỉ trích. Tất cả trận đấu hỗ trợ bởi công nghệ VAR đều có tính công bằng cao. Tuy nhiên, một vài người lại cho rằng chúng làm thiếu đi cảm xúc. Ngoài ra, việc trọng tài chạy ra đường biên xem video, hình ảnh từ VAR khiến trận đấu mất thời gian hơn. 

Công nghệ VAR được đầu tư bao nhiêu tiền? 

Ngoài câu hỏi công nghệ VAR có từ khi nào thì việc kinh phí đầu tư cho công nghệ này cũng được nhiều người quan tâm. Dưới đây là thông tin giúp anh em nắm rõ hơn về chi phí đầu tư công nghệ VAR: 

Chi phí VAR đối với những giải bóng đá lớn ở châu Âu

Tại mùa World Cup 2018, theo thống kê chi phí VAR cho từng trận đấu rơi vào khoảng 700.000 USD, tương ứng 16.100.000.000 VNĐ. Với bóng đá Anh, thời gian đầu áp dụng công nghệ VAR cho FA Cup phải chi trả mức phí mỗi trận đấu tầm 11.000 USD, tương ứng 9.251 bảng. Mỗi mùa giải cấp CLB ở Premier League hiện nay phải chi tầm 1.5 triệu USD. 

Một số giải đấu hạng thấp hơn, con số đầu tư công nghệ VAR một mùa giải khoảng 100.000USD, tương ứng 2.5 tỷ VNĐ. Ngoài ra, Brazil cũng đang vận hành công nghệ này vào những giải đấu quốc gia và phí phải trả mỗi mùa giải là 6.2 triệu USD. Scotland chi trả số tiền 1.44 triệu USD ứng với 33.6 tỷ VNĐ cho giải đấu Premiership. 

Chi phí VAR đối với những giải bóng đá lớn ở châu Á

Hàn Quốc là quốc gia sớm đưa VAR vào trong giải đấu quốc gia, giải hạng Nhì. Điển hình là giải K-League trung bình chi trả 200 triệu won, tương ứng 4.12 tỷ VNĐ mỗi trận đấu. Đối với giải hạng Nhì, mỗi trận đấu tiêu tốn cho công nghệ VAR khoảng 6.000 USD. 

Tại Đông Nam Á, Thái Lan chủ động thử nghiệm công nghệ này từ năm 2018 vào các trận thuộc giải Thai League. Những CLB bóng đá nước này phải chi trả phía VAR mỗi trận đấu tầm 82.000 baht, tương ứng 54.9 triệu VNĐ. Nối gót quốc gia Thái Lan, nước Malaysia cũng nghiên cứu đưa công nghệ VAR vào. Con số đầu tư ước tính khoảng 1.8 triệu USD.

>>> XEM THÊM: Ngoại Hạng Anh có bao nhiêu đội? W88gate.com bật mí

Tình hình ứng dụng công nghệ VAR tại Việt Nam 

Công nghệ VAR tại Việt Nam hiện vẫn chưa được dùng trong những giải đấu chuyên nghiệp. Vào năm 2020, VFF (Liên đoàn bóng đá Việt Nam) bắt đầu triển khai công nghệ này để hỗ trợ trọng tài trong những trận đấu giải V.League 1.

Trước khi chính thức triển khai VAR, Liên đoàn bóng đá đã tổ chức khóa huấn luyện và đào tạo cho trọng tài. Tuy nhiên, vì dịch bệnh Covid-19 phức tạp nên giải V.League 1 mùa 2020 bị hoãn. Chính vì vậy, VAR chưa được dùng trong giải đấu này.

Trên thực tế, việc triển khai VAR trong những giải đấu bóng đá ở nước ta vẫn đang xem xét, đàm phán. Dự kiến sau khi FIFA phê duyệt, công nghệ VAR được áp dụng ngay cho mùa giải V.League 2023/2024. Việc ứng dụng này giúp các trận đấu tăng thêm tính công bằng, giảm thiểu sai sót từ phía trọng tài. Đồng thời tăng tính hấp dẫn hơn đối với những giải đấu bóng đá Việt Nam.

Kết luận 

Như vậy W88gate đã giúp anh em giải đáp công nghệ VAR có từ khi nào. Dù vẫn còn tồn tại nhược điểm nhưng không thể phủ nhận rằng nhờ công nghệ này mà trận đấu bóng đá công bằng hơn.